بررسی تطبیقی مفهوم درد در شعر عطار نیشابوری و حافظ شیرازی

نویسندگان

  • بتول فخراسلام استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران
  • عطیه خراسانی دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، واحد نیشابور، دانشگاه آزاد اسلامی، نیشابور، ایران،
چکیده مقاله:

عطار و حافظ از چهره های درخشان عرفان و ادب فارسی هستند که کلام ایشان به لحاظ سموّ فکر و وسعت اندیشه دربردارنده‌ی برجسته‌ترین مفاهیم عارفانه و عاشقانه است. عشق، جان شوریده‌ی ایشان را به دردمندی کشانیده است و شراره‌های درد از شعر دل انگیز اینان فرو می‌بارد. درد از بن مایه‌های مشترک و پررنگ سخن ایشان است. انفعالات روحی و شراره‌های درونی شان سبب نزدیکی نگرش و تلقی ایشان نسبت به درد می‌گردد و از سوی دیگر تعلق به دو دوره‌ی زیستی متفاوت و بینونت در جهان‌بینی عرفانی، منجر به بروز تباین در دیدگاه ایشان نسبت به مضمون درد می‌گردد، به این سبب نگارندگان در مطاوی این مقال بر آنند تا رویکرد عطار و حافظ به مفهوم درد را مورد مداقه قرار دهند. از این رو بر اساس روش توصیفی و تحلیلی، با استناد به منابع کتابخانه‌یی و اسناد موجود، ابتدا به بررسی مفهوم درد پرداخته، سپس به بیان وجوه تشابه مفهوم درد در کلام ایشان روی آورده و دغدغه‌های این دو شاعر سحّار و چیره دست را در این زمینه تشریح نموده‌اند. در ادامه به بررسی وجوه تمایز رویکرد ایشان به مفهوم درد پرداخته‌ایم.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بازشناسی مفهوم قرب در آثار عطار نیشابوری

از مباحث مهم و مشروح تصوف، مقامات و احوال است که صوفی و عارف در طریق وصول به حق و کمال حقیقی باید مقامات را طی کند و حالات را که در درون او وارد می‌شود، دریابد. یکی از مهمترین احوال عرفانی، قرب است. قرب، استغراق وجود سالک و نزدیکی او به خداوند و جمع خود با غیبت از صفات خود و تقرب الی الله است تا جایی که از خود غایب باشد و به فنا برسد، حتی تقرب خود را نیز نبیند. تمام تعاریف قرب بر دو محور اساسی ...

متن کامل

بررسی تطبیقی نمادهای خورشید و پرواز در اسطورۀ ایکاروس و شعر عطار نیشابوری

در این پژوهش، با تکیه بر نظریات یونگ در زمینۀ ناخودآگاه جمعی و در چارچوب مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی، به مقایسۀ نمادهای خورشید و پرواز در اسطورۀ ایکاروس و اشعار عرفانی عطار پرداخته شده است تا چگونگی استفاده از این نمادها برای بیان مفاهیم پیچیده‌ای همچون فنا و جاودانگی در دو فرهنگ متفاوت معلوم شود. مقایسۀ نمادهای خورشید و پرواز در نسخه‌های مختلف اسطورۀ ایکاروس در شعر شاعران انگلیسی و اشعار عرفان...

متن کامل

بررسی تطبیقی وحدت عرفانی در اندیشه‌های عطار نیشابوری و ابن‌عربی

عرفان خراسان از قرن سوم تا قرن ششم ه.ق. بیشترین گستردگی را در فرهنگ و ادب پارسی داشته و از قرن ششم به بعد، خاصّه از قرن هفتم، عرفان نظری با ظهور محیی‌ الدین‌بن‌ عربی گستردگی بیشتری یافته‌است. آنچه موجب شکل‌گیری عرفان نظری و عملی شده‌؛ نوع نگاه متفاوت عارفان به مقولۀ وحدت است. علی‌رغم پژوهش‌های بسیار دربارۀ وحدت / توحید، به مسئلۀ خلق در کنار حق و تفاوت سلوک در ارتباط با مقولۀ وحدت توجه نشده‌است. ...

متن کامل

مقایسه دردمندی بین منطق الطیر عطار نیشابوری و دیوان حافظ

عطار میگوید آنچه در عرفان اهمیت دارد. همین راه یافتن و حرکت است و تا کسی عاشق نباشد و عشقش به مرحله درد نرسیده باشد‘ پای در راه پرخون سیر و سلوک نخواهد گذاشت و اهل درد نخواهد شد. زیرا که درد یک تحفه و جذبه الهی است که هر کسی لیاقت برخورداری از آنرا ندارد. پس باید سالک از عادات و نفس خود بیرون آید و آیینه دلش را با عشق جلا دهد تا شایستگی درد عشق را پیدا کند و سپس در آن درد به سوز و گداز بپردازد ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 3  شماره 8

صفحات  53- 66

تاریخ انتشار 2013-10-23

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023